Talwyd teyrngedau i John Harries, Tycoch, Abertawe, aelod ffyddlon o Blaid Cymru, a fu farw yn 93 oed yn ystod Mis Awst.
Bu John yn beilot gyda’r RAF tua diwedd y rhyfel pan wasanaethodd yn y Dwyrain Pell cyn dychwelyd i gymhwyso’n bensaer, a gweithio yn Llundain ac yna Abertawe. Daeth yn bensaer parhaol gyda’r Brifysgol yn Abertawe nes ymddeol yn gynnar yn 1982.
Mae’i deulu’n hanu o ardal Dinas Cross yn Sir Benfro, a byddai John yn atgoffa pobl taw fe oedd aelod hynaf Capel Tabor yn y pentref. Cafodd ei fagu mewn nifer o leoedd yn ne a gorllewin Cymru nes i’w deulu symud i Lundain, ble addysgwyd John yn ysgol Streatham.
Priododd ei wraig gyntaf, Gwenda, yn 1956 a ganwyd dau fab – Huw, sydd bellach yn byw yn y Swistir a Bryn, sydd wedi setlo yn Llundain. Yn drist iawn, bu farw Gwenda yn ifanc, ac yn 1970 priododd Joy nes ei marwolaeth hithau yn 1996. Daliodd John yn weithgar tan y blynyddoedd diweddar, gan helpu’n gyson gydag ymgyrchoedd y Blaid yn ei wyth-degau.
Yn ei angladd, dywedodd cyn-Ysgrifennydd Cyffredinol Plaid Cymru Dafydd Williams y byddai John ymhlith y cyntaf i ddod i helpu mewn isetholiadau – fel arfer gyda’r Ddraig Goch yn cyhwfan o’i gar a chorn siarad yn atseinio neges y Blaid.
Gyda’i ddawn dechnegol, fe ddaeth John yn gyfrifol am ddarparu set llwyfan Cynhadledd Flynyddol Plaid Cymru ac yn creu gorchestwaith y byddai’r pleidiau mawr yn talu cannoedd o filoedd o bunnau am rywbeth tebyg – gan ddylunio, cynllunio ac adeiladau set llwyfan uchelgeisiol mewn caban yn ei ardd yn Nhycoch.
“Roedd John yn genedlaetholwr ymroddedig gyda syniadau radical – ac fe gredodd mewn gweithio i droi ei weledigaeth yn ffaith”, meddai.