Cyhoeddwyd rhifyn arbennig o’r Ddraig Goch – Rhifyn y Merched yn Ionawr 1952
Categori: Gweithgareddau y Gymdeithas
Gweithgareddau y Gymdeithas. Society Activites
Archif o Abertawe
Hanes y Blaid ym Môn 1925 – 1987
Cyfarfod : Cynhadledd y Gwanwyn Mawrth 1af 2013
‘Beics, Barbeciws a Leiffbôt Llannerchymedd’ : Hanes y Blaid ym Môn’ 1925 – 1987
Gerwyn James
Dydd Gwener , 1af Mawrth , 4.30pm
Rwyf yn un o frodorion yr ynys. Cefais fy magu yn ardal y Star, plwyf Penmynydd, ond rwyf yn byw yn Llanfair Pwllgwyngyll ers 1977. Bum yn athro hanes am flynyddoedd lawer, ym Mhwllheli, ac yna yn Nhryfan, Bangor.
Erbyn hyn rwyf yn diwtor rhan-amser gyda’r WEA. Yn ddiweddar fe fum wrthi yn sgwennu llyfr ar hanes y Rhyfel Mawr yn y rhan hon o’r ynys -sef ‘Y Rhwyg’, a bydd hwn yn cael ei gyhoeddi yr haf yma gan Wasg Carreg Gwalch.
Y prosiect diweddara yw hanes y Blaid ar yr ynys – a’r gobaith yw y caiff hwn weld olau dydd fel llyfr yn reit fuan.
Rwyf yn aelod o’r Blaid ers 1973, ac wedi bod yn ymgyrchwr, canfasiwr, dosbarthwr taflenni a chnociwr drysau ers etholiad 1974.
Croeso i Bawb
CDau Plaid Cymru
CDdau– Plaid Cymru – CDs
1960- 1973
Cynhadledd P.C. Conference
Theatr Brycheiniog 14-15 Medi / Sept. 2012
Gwerthir C.Dau am £5.00 ar Stondin Cymdeithas Y Cynghorwyr .
Hefyd yng nghyfarfod Y Gymdeithas, 15 Medi, Dydd Sadwrn 4.30pm
Gellir hefyd eu harchebu drwy’r post am £5.00 y sieciau’n daladwy i
Hanes Y Blaid, 47, Wingfield Rd. Caerdydd CF141NJ.
Cynhadledd 2012
Cynhadledd Plaid Cymru – Theatr Brycheiniog Aberhonddu
Dydd Sadwrn, 15fed Medi, 4.30pm
Darllediadau anghyfreithlon y Blaid : Mynnu llais i Gymru
Emrys Roberts , Cyn Ysgrifennydd y Blaid
Araith D.J. Williams yn Ysgol Preseli 1964
Recordio atgofion Pleidwyr Caerffili, Haf , 2012
Ben Jones , Arweinydd y cynllun peilot
Cofio Gwynfor: Y Dyn a’i Wleidyddiaeth
Eisteddfod Bro Morgannwg 2012
Dydd Llun , 6ed Awst 2012 am 1.00pm yn Pabell y Cymdeithasau 2
cynhaliwyd cyfarfod wedi ei drefnu gan Gymdeithas Hanes Plaid Cymru.
Teitl : Gwynfor Evans : Y Dyn a’i Wleidyddiaeth
Siaradwr : Peter Hughes Griffiths
Cadeirydd : Dafydd Williams
Gellir darllen y ddarlith yma –
Gwynfor Evans – Darlith Peter Hughes Griffiths – Hanes Plaid Cymru
Cofio JE
JE, Pensaer Plaid Cymru
Trefnodd Cymdeithas Hanes Plaid Cymru gyfarfod arbennig yn ystod y Gynhadledd yn Llandudno ym Mis Medi 2011 i gofio bywyd JE Jones a fu’n Ysgrifennydd Cyffredinol Plaid Cymru rhwng 1930 a 1962. nawr mae’r deyrnged gan Gadeirydd y Gymdeithas ac un o’i olynwyr, Dafydd Williams, wedi ei gyhoeddi yn adran Cyhoeddiadau y wefan.
JE – Pensaer Plaid Cymru Teyrnged Dafydd Williams – Hanes Plaid Cymru
Cofio Brwydr Dwy Genedl
Yng nghanol holl weithgarwch Ysgol Haf hynod lwyddiannus yng Nglanllyn ger y Bala, Meirionnydd, trefnwyd ymweliad â safleoedd dau ddigwyddiad o bwys yn hanes dwy wlad Geltaidd ar 16 Gorffennaf 2011.
Arweiniwyd yr ymweliad gan y Gynghorydd Sir Elwyn Edwards i gronfa dwr Tryweryn a phentref Fron-goch, ble daliwyd 1,800 o garcharorion Gwyddelig yn dilyn Chwyldro’r Pasg yn 1916.
Rhoddwyd y teitl Prifysgol Chwyldro i wersyll Fron-goch wrth i’r carcharorion drefnu cyfarwyddid cyfrinachol mewn tacteg filwrol yn ogystal â dysgu’r iaith Wyddeleg a’r Gymraeg. Ymhlith y Gwyddelod bu’r arweinwyr Michael Collins ac Arthur Griffith. Yn 2002 dadorchuddiwyd plac mewn tair iaith i nodi’r carchariad.
Aeth y parti ymlaen mewn coets i edrych ar argae a chapel coffa Cwm Tryweryn, ble boddwyd cymuned Gymraeg Capel Celyn er gwaeth gwrthwynebiad chwyrn pobl Cymru. Fe soniodd y Cynghorydd Edwards, sy’n hanu o’r ardal, sut yr oedd pobl leol a chenedlaetholwyr ledled Cymru wedi gwrthsefyll y boddi. Mae Dinas Lerpwl wedi cynnig ymddiheuriad o fath yn ystod y blynyddoedd diweddar.
Hwyluswyd yr ymweliad gan Gymdeithas Hanes Plaid Cymru. Wrth ddiolch i’r Cynghorydd Edwards, dywedodd y cyn-AS Adam Price bod deall y gorffennol yn ymrymuso cenhedlaeth newydd i weithio dros ddyfodol gwell i Gymru.
• Yn ystod Cynhadledd 2011, mae Cymdeithas Hanes Plaid Cymru yn trefnu cyfarfod ymylol i nodi gyrfa JE Jones, ysgrifennydd y Blaid rhwng 1930 a 1962.
Darlith Agoriadol Mawrth 2011
D. Hywel Davies, a gyflwynodd ddarlith agoriadol Cymdeithas Hanes Plaid Cymru yn y Gynhadledd Wanwyn ar 25 Mawrth 2011, gyda’r hanesydd adnabyddus Dr John Davies (canol) a Llywydd Anrhydeddus Plaid Cymru, Dafydd Wigley (ar y dde). (Llun drwy garedigrwydd Dic Jones, Plaid Cymru Dwyrain Abertawe.)
Gellir darllen darlith D. Hywel Davies yn adran Cyhoeddiadau y wefan.
Cychwyn y Gymdeithas
